Een fonkelende Telos
Door Jeroen den Uyl 29 augustus 2022
Ik ben al lang bezig met het stellen van (hoge) doelen. Doelen die iets losmaken dat groter is dan jezelf, wat jij waarschijnlijk niet zelf zal gaan meemaken. Ik las De goede voorouder, een boeiend boek van Roman Krznaric. Hij gaf me meer inzicht in het stellen van hoge doelen en dat deel ik hier graag.
Een doel stellen is essentieel in ons leven. Het Griekse woord voor doel is Telos. Aristoteles dacht dat iedereen ‘zichzelf een of ander doel moet stellen waar het goede leven zich op kan richten. Want het is een teken van grote dwaasheid om je leven niet te richten op een einddoel’. Viktor Frankl, Auschwitz overlevende en psychotherapeut, ziet het doel als volgt: ‘We geven zin aan ons leven door ons te wijden aan een ‘concrete opdracht’, een toekomstig project of ideaal dat het Zelf overstijgt’.
De bevrijding van de arbeider was de Telos van Karl Marx. Gelijke berechting van zwarte mensen was de Telos van Martin Luther King. Deze mensen en hun doelen spreken ons nog steeds aan. Zij stelden hoge doelen. Het sprak vele mensen aan. Zij werden er door aangesproken en kwamen in beweging en zij gingen zich ook inzetten voor deze doelen.
Ook mij spreekt het enorm aan. Zij stonden ergens voor en gaven woord aan hun Telos; een Telos dat anno nu nog even actueel is.
Zonder schaamte of gene
Als ik een hoog doel stel, mag ik in die traditie staan. Daar voel ik dankbaarheid voor. Dat maakt ook dat ik het kan (blijven) doen.
Maar soms komt er een gevoel van schaamte op. Dan hoor ik een stemmetje: ‘Het is toch naïef te denken dat het hoge doel bereikt wordt?’ Juist als dat stemmetje opkomt, dan weet ik het zeker. Dit doel verdient het er te zijn, geadopteerd te worden door mij, door iedereen. Als ik dat durf te doen, dan kan het gaan stromen en fonkelen. En dan komt op een of andere manier het doel dichterbij.
Mijn doelen
Daarom zet ik me onverdroten in voor hoge doelen in onze huidige tijd. Welke zijn dat voor mij?
- Een rechtsstaat die mensen in staat stelt zichzelf te besturen.
Mijn allerhoogste doel is dat de staat en de marktsector terugtreden ten behoeve van maatschappelijke zelfsturing van inwoners van ons land die samen op alle terreinen zich zelf besturen. Zij bepalen, betalen en genieten van diverse terreinen: openbare ruimte, onderwijs, zorg, sociale zekerheid etc. - 02025. Amsterdam op schone energie in 2025.
Een ambitieus doel van inwoners om hun eigen duurzaamheid te regelen. Energie is een levensbehoefte die van ons is. Niet van de overheid of van de grote energiebedrijven. - Zorg en gezondheid is van ons.
In een wijk of buurt gaan we verantwoordelijkheid nemen voor de zorg en gezondheid van onszelf. Daar waar die nu is weggestopt in systemen, gaan wij aan het stuur komen. Wij gaan de zorg samen bepalen, betalen en genieten. - Iedereen inkomenszekerheid.
Mensen in de onderkant van de ‘arbeidsmarkt’ die gevangen zitten in nul-uren contracten of andere constructen die inkomensonzekerheid veroorzaken. Dat gaan we teniet doen door hen eigenaarschap te geven van de werknemerscoöperatie die voor hun pensioen-, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen zorgdraagt en van waaruit zij hun eigen werk organiseren.
Wat is jouw Telos?
Voor welk groot doel durf jij ‘naïef’ te zijn? Welk doel komt dankzij jou aan het licht en krijgt een fonkeling die vuren ontsteekt?
